Zonnepanelen rendement in winter – hoe zit dat precies? Veel huiseigenaren vragen zich af of hun zonnepanelen in de donkere maanden nog wel iets opwekken. Het korte antwoord: ja, zonnepanelen werken ook in de winter, al is het rendement een stuk lager dan in de zomer. In dit artikel lees je de gemiddelde opbrengst in de wintermaanden, de technische redenen van het lagere rendement, de invloed van kou en sneeuw, en tips voor huiseigenaren om het zonnepanelen rendement in winter te optimaliseren.
Zonnepanelen rendement in winter, hoeveel energie leveren ze?
Zonnepanelen wekken in Nederland en België in de winter gemiddeld maar 10-25% op van wat ze in de zomer produceren. Concreet betekent dit dat een installatie die over een heel jaar bijvoorbeeld 4.000 kWh oplevert, in de wintermaanden nog zo’n 400 – 1.000 kWh kan genereren. December is doorgaans de minste maand met slechts ~2% van de jaarlijkse opwek – dat is omgerekend maar een paar kilowattuur per paneel. Ter vergelijking: juni levert rond de 12% van de jaaropbrengst. Gelukkig maken de zonnige voorjaars- en zomermaanden dit ruimschoots goed. Ook in de winter zelf zijn er verschillen: februari brengt meestal al meer zon en dus hogere opbrengst dan de donkere decembermaand. Omgerekend is de opbrengst in de winter voor een standaard zonnepaneel van 370 Wp ongeveer 0,86 kWh per dag. Alle kleine beetjes tellen op – over een hele winter kom je zo toch op enkele honderden kilowattuur aan groene stroom.
Waarom is het rendement in de winter lager?
Dat zonnepanelen in de winter minder opleveren, heeft vooral te maken met de verminderde hoeveelheid zonlicht. De belangrijkste factoren zijn:
-
Minder zonuren: De dagen zijn een stuk korter in de winter. Rond de kortste dag in december zijn er vaak maar ~8 uur daglicht, terwijl een junidag wel 16-18 uur licht heeft. Hoe minder zonuren, hoe minder tijd de panelen stroom kunnen produceren.
-
Lagere zonnestand: In de winter staat de zon veel lager aan de hemel (ongeveer 15° boven de horizon) dan in de zomer (ca. 60°). Hierdoor valt het zonlicht schuiner in en vangen de panelen minder directe instraling. Ook kunnen gebouwen of bomen sneller schaduw op de panelen werpen bij zo’n lage zonnestand.
-
Meer bewolking: Het weer is in de winter vaker grauw en bewolkt. Op bewolkte dagen wekken panelen nog steeds stroom op, maar het licht is dan minder fel. Vooral donkere, grijze dagen leveren weinig op. Tussen twee fronten door kan een heldere winterdag echter voor verrassend goede opbrengsten zorgen.
Al deze factoren samen verklaren waarom het zonnepanelen rendement in de winter flink lager ligt dan in de zomer. Maar er is ook goed nieuws: kou en zelfs sneeuw hebben óók positieve effecten!
Kou en sneeuw: vriend én vijand voor zonnepanelen
Koud weer is verrassend genoeg gunstig voor zonnepanelen. Zonnecellen werken efficiënter bij lagere temperaturen. Op hete zomerdagen kunnen panelen (door de hitte) iets minder presteren, ondanks het vele zonlicht. Weeronline geeft als vuistregel dat de efficiëntie ~1% afneemt per 2 °C temperatuurstijging. Een paneel dat bij 10 °C buitentemperatuur draait, kan zo’n 10% méér stroom leveren dan bij 30 °C, mits hetzelfde zonlicht. Die ijle vrieskou in de winter is dus helemaal geen probleem – sterker nog, een zonnige winterdag met lage temperatuur is ideaal weer voor zonnepanelen. De panelen zelf kunnen prima tegen vorst (ze gaan echt niet kapot van een beetje kou).
Een ander winters fenomeen is sneeuw. Een laag sneeuw op je panelen is eigenlijk de enige situatie waarbij de opbrengst (tijdelijk) tot nul kan dalen – de sneeuw bedekt de panelen, waardoor er geen zonlicht bij de cellen komt. Gelukkig hebben we in Nederland en België niet vaak langdurig dikke pakken sneeuw op daken. Bovendien zijn zonnepanelen glad en meestal schuin geplaatst, waardoor een dun laagje sneeuw er vaak vanzelf afglijdt als de zon gaat schijnen. Zonlicht kan zelfs door een dun laagje sneeuw nog deels heen dringen en wat stroom opwekken. Ligt er toch een dikkere laag? Dan moet je even geduld hebben tot dooi inzet, of eventueel veilig de sneeuw verwijderen (zie de tips hieronder). Sneeuw op het paneel is dus nadelig, maar sneeuw naast het paneel kan juist een klein voordeel opleveren: het witte oppervlak weerkaatst extra zonlicht op je panelen, net als een reflector. Zo kan een besneeuwd dak of tuin rondom je zonnepanelen hun winterrendement stiekem een beetje verhogen.
Tips voor optimaal winterrendement
Ook al kun je het weer niet veranderen, je kunt als huiseigenaar wél een paar dingen doen om het rendement van je zonnepanelen in de winter te verbeteren:
-
Houd zonnepanelen sneeuwvrij (veilig!): Je hoeft echt niet na elke sneeuwbui het dak op – een dun laagje sneeuw smelt meestal vanzelf weg in de zon. Sterker nog, we raden af om zelf het dak op te gaan; het is glad en je panelen kunnen beschadigen. Sneeuw zelf maakt de panelen niet kapot, ook niet als het een tijdje blijft liggen. Ligt er een dik pak sneeuw en wil je het toch verwijderen? Doe het veilig: niet met een harde bezem, krabber, heet water of zout (daarmee kun je de panelen beschadigen). Gebruik liever een telescopische wisser vanaf de grond of wacht tot de dooi inzet. Veiligheid boven alles.
-
Optimale hellingshoek (en oriëntering): Panelen wekken het meest op als het licht er loodrecht op valt. In Nederland/België is voor vaste panelen een hellingshoek rond 35° ideaal als compromis over het hele jaar. In de winter is een wat steilere hoek van 40-45° nog beter, omdat de zon lager staat. Een steilere plaatsing zorgt er ook voor dat sneeuw makkelijker van de panelen afglijdt. Heb je een installatie op een plat dak met verstelbare frames, kantel de panelen in de winter dan zo hoog mogelijk (en zet ze in het voorjaar weer terug). Uiteraard is ook de oriëntering belangrijk: richt zonnepanelen bij voorkeur op het zuiden voor maximale winterzon.
-
Voorkom schaduw en houd ze schoon: Controleer in de herfst of er geen takken of obstakels zijn die in de winter een schaduw over de panelen kunnen werpen. Doordat de zon lager staat, kunnen objecten sneller schaduw veroorzaken in de wintermaanden. Snoei bijvoorbeeld overhangende takken weg om zoveel mogelijk winterzon te vangen. Vuil op de panelen is in deze periode extra ongunstig, omdat de zon al schaars is. Gelukkig spoelt regen de panelen meestal schoon, maar neem eventueel voor de winter eens een zachte borstel om bladeren of hardnekkig vuil te verwijderen. Schone panelen vangen meer licht!
Conclusie
Kortom, het zonnepanelen rendement in winter is beduidend lager dan in de zonnige zomermaanden, maar je zonnepanelen houden zeker geen winterslaap. Ondanks minder zonuren en een lagere zonnestand leveren ze in de winter nog een behoorlijke hoeveelheid groene stroom op. Bovendien profiteren zonnepanelen van koude temperaturen, wat hun efficiëntie ten goede komt. Met een goede plaatsing, regelmatig onderhoud en slimme tips (zoals veilig sneeuw verwijderen en schaduw voorkomen) kun je het winterrendement optimaliseren. Zo haal je ook in de donkerste maanden het maximale uit je zonnepanelen – alle beetjes zelfopgewekte energie helpen om je energierekening te verlagen en dragen bij aan een duurzaam huishouden, zelfs in de winter!
Klaar voor de overstap op zonne-energie? we hebben bij AAA New Energy al 10 zonnepanelen van 440Wp vanaf €2.850,- inclusief installatie! Voor meer informatie neem gerust vrijblijvend contact met ons op!